Χωρίς αξιόλογη μεταβολή παρουσιάζεται η επίδοση της Ελλάδας στην κατάταξη με βάση τον Δείκτη Ταξιδιωτικής και Τουριστικής Ανταγωνιστικότητας (ΔΤΤΑ) που παρουσίασε σήμερα το World Economic Forum. Η Ελλάδα το 2009 κατέλαβε την 24η θέση μεταξύ 133 χωρών (18η στην Ευρώπη), δύο θέσεις χαμηλότερα από το προηγούμενο έτος. Η απώλεια αυτή των δύο θέσεων οφείλεται στην άνοδο της Κύπρου και του Βελγίου σε θέσεις υψηλότερα από την Ελλάδα.
Χωρίς ουσιαστικές μεταβολές ήταν και οι επιδόσεις των άμεσων ανταγωνιστών μας, εκτός της Κύπρου η οποία περνάει σε υψηλότερη θέση (21η). Σε σχέση με τις υπόλοιπες ανταγωνίστριες χώρες, η Ελλάδα εξακολουθεί να υστερεί έναντι της Ισπανίας (6η) και της Πορτογαλίας (17η) και να υπερτερεί έναντι της Κροατίας (34η), της Τουρκίας (56η) και της Αιγύπτου (64η).
Στα πλεονεκτήματα της Ελλάδας περιλαμβάνονται οι πολιτιστικοί πόροι, το υψηλό επίπεδο υπηρεσιών υγείας, οι τουριστικές υποδομές καθώς και ο υψηλός βαθμός προτεραιότητας του τουριστικού τομέα. Αντίθετα, το κανονιστικό πλαίσιο αποτελεί βασικό μειονέκτημα της χώρας, καθώς δεν υποστηρίζει την ανάπτυξη του συγκεκριμένου τομέα.
Αναλύοντας τις επιδόσεις της Ελλάδας στους επιμέρους δείκτες παρατηρούνται τα εξής:
- Σημειώνεται βελτίωση στο χρόνο και το κόστος που απαιτούνται για την έναρξη επιχείρησης, η οποία όμως αντισταθμίζεται από τις διαχρονικά χαμηλές επιδόσεις στο γενικότερο ρυθμιστικό και κανονιστικό πλαίσιο.
- Παρατηρείται επιδείνωση σε αρκετούς δείκτες που σχετίζονται με το φυσικό περιβάλλον.
- Αν και σε χαμηλότερο επίπεδο από τις άλλες χώρες, η ποιότητα του δικτύου μεταφορών, ειδικότερα του οδικού, βελτιώνεται. Το ίδιο επίσης συμβαίνει και με τις ευρυζωνικές υποδομές. Δυστυχώς όμως η ποιότητα των αεροδρομίων μας χειροτέρεψε ελαφρά.
- Παρόλη τη βελτίωση στην ανταγωνιστικότητα τιμών των ξενοδοχείων, παρατηρείται επιδείνωση στην ποιότητα εκπαίδευσης και κατάρτισης του ανθρώπινου δυναμικού.
Σε διεθνές επίπεδο, την πρώτη θέση καταλαμβάνει η Ελβετία και ακολουθούν η Αυστρία (2η), η Γερμανία (3η), η Γαλλία (4η) και ο Καναδάς (5η). Οι χώρες αυτές είναι χώρες υψηλού εισοδήματος, με ανεπτυγμένο επιχειρηματικό περιβάλλον, ευνοϊκό ρυθμιστικό πλαίσιο, σύγχρονες υποδομές και επαρκείς ανθρώπινους και φυσικούς πόρους.
Με βάση τα παραπάνω αποτελέσματα, οι κατευθύνσεις της τουριστικής πολιτικής στην Ελλάδα θα πρέπει να περιλαμβάνουν:
- τη βελτίωση του επιχειρηματικού και ρυθμιστικού περιβάλλοντος,
- τη βελτίωση των γενικών υποδομών σε συνδυασμό με την προστασία του φυσικού περιβάλλοντος,
- τη συνεχή αναβάθμιση του ανθρώπινου δυναμικού σε όλα τα επίπεδα.
Επίσης η Ελλάδα υποχώρησε δύο θέσεις (24η μεταξύ 133 χωρών) σε σχέση με το 2008 (22η μεταξύ 130 χωρών) στον ΔΤΤΑ, τον οποίο παρουσίασε σήμερα για τρίτη συνεχή χρονιά το WEF. Παράλληλα, ως γνωστόν, η Ελλάδα υποχώρησε κατά 2 θέσεις στο Γενικό Δείκτη Ανταγωνιστικότητας (από 65η το 2007-2008 στην 67η θέση το 2008-2009) που παρουσιάστηκε τον περασμένο Οκτώβριο.
Είναι ιδιαίτερα θετικό για την παγκόσμια τουριστική οικονομία ότι το WEF καταρτίζει πέραν του γενικού δείκτη ανταγωνιστικότητας, ένα και μοναδικό τομεακό δείκτη, αυτόν του τουρισμού. Αυτό σημαίνει αναγνώριση της σημασίας και σπουδαιότητας του ρόλου του τουρισμού στην παγκόσμια ανάπτυξη. Η σημασία αυτή γίνεται ακόμη μεγαλύτερη σε χώρες όπως η Ελλάδα, όπου ο τουρισμός είναι ο δυναμικότερα αναπτυσσόμενος τομέας της οικονομίας και ο πλέον ελπιδοφόρος για το μέλλον.
Ο ΔΤΤΑ είναι μια πολύ αξιόλογη προσπάθεια η υλοποίηση της οποίας αντιμετωπίζει τεράστιες δυσκολίες, όταν είναι υποχρεωμένη να συγκρίνει στοιχεία μεταξύ 133 χωρών. Συνεπώς, θα πρέπει κάποιος να είναι πολύ προσεκτικός στην αξιολόγηση των στοιχείων και του δείκτη, κυρίως ως προς την σύγκριση μεταξύ χωρών, τουλάχιστον για δύο βασικούς λόγους: Πρώτον, οι χώρες βρίσκονται σε διαφορετικές φάσεις ανάπτυξης και οι τουριστικές οικονομίες τους σε διαφορετικά σημεία του κύκλου ζωής τους. Δεύτερον, τα στοιχεία που χρησιμοποιούνται για τις συγκρίσεις προέρχονται τόσο από στατιστικά δεδομένα (hard data) όσο και από την έρευνα Executive Opinion, η οποία σε πολλές περιπτώσεις θα μπορούσε και θα έπρεπε να ήταν αντιπροσωπευτικότερη.
Ο ΔΤΤΑ σε καμία περίπτωση δεν πρέπει να θεωρηθεί σαν πίνακας βαθμολογίας ενός παγκόσμιου «τουριστικού πρωταθλήματος», αλλά σαν μια προσπάθεια η οποία επισημαίνει περιοχές ενδιαφέροντος που μπορούν να βελτιωθούν σε κάθε χώρα, ώστε να την καταστήσουν ανταγωνιστικότερη στον τουριστικό τομέα.
Παρατηρώντας τόσο τους δείκτες, όσο και τις γενικότερες ενότητες στις οποίες κατατάσσονται, είναι προφανές ότι η τουριστική ανταγωνιστικότητα εξαρτάται, σε μεγάλο βαθμό, από παράγοντες οι οποίοι σε καμία περίπτωση δεν μπορούν να θεωρηθούν άμεσα τουριστικοί. Με άλλα λόγια, η ανταγωνιστικότητα του τουρισμού είναι αποτέλεσμα συνολικής κυβερνητικής δράσης για την κάθε χώρα και όχι αποκλειστικά του Υπουργείου Τουρισμού, όπου και όταν αυτό υπάρχει, είτε με ουσιαστικές αρμοδιότητες είτε χωρίς αυτές.
Προτού περάσουμε σε ένα σύντομο σχολιασμό για τις επιδόσεις της χώρας μας και τη μεταβολή τους μεταξύ 2008 και 2009 θυμίζουμε:
1. Η ανταγωνιστικότητα είναι ένα σχετικό μέγεθος που προκύπτει από τη σύγκρισή μας με τους άλλους. Αν θέλουμε να βελτιωθούμε πρέπει να συγκρινόμαστε με τους καλύτερους.
2. Δεν αρκεί να είμαστε απλά καλύτεροι από πέρσι, πρέπει να είμαστε καλύτεροι από τους ανταγωνιστές μας (ο τουρίστας ο οποίος θα έρθει στη χώρα μας φέτος δεν θα συγκρίνει το αεροδρόμιο άφιξής του με το πώς ήταν την προηγούμενη χρονιά γιατί πιθανώς δεν το έχει δει. Θα το συγκρίνει με το αεροδρόμιο του προορισμού που πήγε πέρσι και θα το συγκρίνει του χρόνου με το αεροδρόμιο του προορισμού που θα επισκεφτεί τότε).
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου